Bitwa pod Borowską Górą (Borowa Góra - Góry Borowskie 1939)

Bitwa stoczona między 4. niemiecką dywizją pancerną, a jednostkami Armii Łódź i GO Piotrków. Borowska Góra (często błędnie choć powszechnie nazywana Borowa Góra) to trzy wzniesienia (279 m n.p.m) o nazwie Góry Borowskie, które znajdują się na południowy zachód od Piotrkowa Trybunalskiego i na wschód od Bełchatowa.

Hierarchia jednostek uczestniczących w bitwie:

Niemcy

• Grupa Armii Południe - dowódca gen. płk Gerd von Rundstedt
  • 10 Armia - gen. art. Walter von Reichenau
    • XVI Korpus Pancerny - gen. Erich Hoepner
      • 4 Dywizja Pancerna - Generaloberst Georg-Hans Reinhardt

 
Polska

• Armia Łódź - gen. dywizji Juliusz Rómmel
  • 2. Dywizja Piechoty Legionów - płk dypl. Edward Dojan-Surówka
    • 2 pułk piechoty Legionów - płk Ludwik Czyżewski
  • 301. batalion czołgów - mjr Edmund Karpow
  • GO Piotrków - gen. bryg. Wiktor Thommée
    • 7. batalion ckm

Bitwa pod Borowską Górą - mapa Góry Borowskie

W wielu źródłach znajdziemy informację że, bitwa pod Borowską Górą miała miejsce dokładnie 5 września, lecz zacięte walki trwały dokładnie od 2 do 5 września 1939. Ważne jest także aby nie mylić tej nazwy geograficznej z nazwą wsi Borowa.

Bitwa pod Borowską Górą - przebieg bitwy

Dnia 2 września, po przerwaniu obrony polskiej pod Częstochową, obszar ten miały zabezpieczyć wybrane jednostki Armii Łódź, aby chronić inne jednostki operacyjne głównej armii. Do obrony tego ważnego punktu strategicznego wyznaczono 2 pułk piechoty Legionów (płk Ludwika Czyżewskeigo) i 301. batalion czołgów (majora Edmunda Karpowa). Jak się później okazało rejon ten był kluczowym węzłem oporu na lewym skrzydle głównej pozycji obrony Armii Łódź.

3 września na odcinku Rozprza - Borowska Góra - Księży Młyn pojawiły się polskie jednostki. Niestety, dzień wcześniej, rejon ten zajmowały już jednostki niemieckiej 4 dywizji pancernej (generalobersta Georga-Hansa Reinharda). Wywiązały się pierwsze starcia. Jeszcze przed wieczorem, polskim oddziałom udało się opanować wyznaczony obszar i wyprzeć przeciwnika z zajmowanego rejonu.

4 września polskie szeregi wzmocnił 7. baon ckm z GO Piotrków (gen. bry. Wiktor Thommée), a oddziały zajmujące już dany region zostały włączone do jednostki GO. Rankiem następnego dnia, gdy nasze jednostki zostały przegrupowane nastąpił atak (wypartej kilka dni wcześniej) 4 dywizji pancernej, wspierany artylerią i lotnictwem. Po silnym ostrzale z dział, piechota wspierana czołgami ruszyła na polskie pozycje. Wywiązały się zaciekłe walki, a szczyt przechodził kilkakrotnie z rąk do rąk. Dochodziło do starć na bagnety, a obie strony poniosły spore straty. Liczebność polskich kompanii zmniejszyła się do ok. 50 żołnierzy. Około godziny 19:30 oddziały Reinhardta zajęły Borową Górę, ale pomimo to nasze jednostki broniły się nadal, ostrzeliwując wroga ze stoków wzniesienia. Wymiana ognia trwała do około godziny 22. Polacy wycofali się dopiero po otrzymaniu rozkazu.

Nasze oddziały straciły około 700-800 żołnierzy, w tym co najmniej 16 oficerów. Niestety nie są znane straty wśród jednostek przeciwnika, choć wiadomo, ze były one także znaczne.

Źródła:

• Albert A., Kampania wrześniowa [w:] Najnowsza historia polski 1918-1980, Puls, Reading 1991
• Grunberg K., Obrona i odwrót [w:] Czas wojny 1939-1945, Troja, Bydgoszcz 1991
• Góra W., Gołębiewski J., Łosowski P., Kampania polsko-niemiecka 1939 [w:] Problemy wojny i okupacji 1939-1944, PZWS, Warszawa 1969

Michał - "Michael"
Słupca, dnia 19 kwietnia 2006